بررسی عدم قطعیت‌های مدل مفهومی بارش-رواناب برای شبیه‌سازی حوضۀ آبریز طالقان با روش بیزین

نویسندگان

  • بابک امیدوار دانشیار دانشکدۀ محیط زیست، پردیس دانشکده‏های فنی دانشگاه تهران
  • زهرا سبحانیه دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست- منابع آب دانشکدۀ محیط زیست، پردیس دانشکده‏های فنی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

طالقان‌رود به دلیل منتهی شدن به سد طالقان که تأمین‏کنندۀ آب شرب این منطقه و نیز بخشی از شهر تهران است و نیز به دلیل استقرار مناطق مسکونی زیاد در حاشیۀ آن، یکی از رودخانه‏های مهم کشور محسوب می‏شود. داده‏های بلندمدت دبی رودخانه برای طراحی ایستگاه‏های برق‏آبی و مدیریت منابع آب ضروری‌اند. در جایی که ایستگاه‏های پایش موجود پراکنده است و نمی‏تواند داده‏های هیدرولوژیکی کافی برای حوضه فراهم کند، مدل‏های بارش-رواناب ابزارهایی پرکاربرد برای گسترش دادن داده‏های هیدرولوژیکی در زمان و مکان هستند. در مقالۀ حاضر امکان‏پذیری اعمال مدل مفهومی بارش-روانابی با نام HYMOD، به حوضۀ آبریز رودخانۀ طالقان بررسی شد‌. همچنین، سه روش تخمین بیزین برای برآورد عدم قطعیت‏های پارامتری برای کالیبراسیون مدل و تحلیل عدم قطعیت به‏کار گرفته شد. نتایج نشان می‏دهند با استفاده از این روش و پس از اعمال صحت‏سنجی، دبی تخمینی به طور رضایت‏بخشی با دبی مشاهداتی تطابق دارند؛ که بیانگر این است که شبیه‏سازی حوضۀ یادشده با استفاده از این مدل هیدرولوژیکی به‌خوبی انجام شده است و اعمال HYMOD برای تخمین سری‏های زمانی طولانی از دبی رودخانه در محدودۀ مطالعه‌شده، نتایج منطقی ارائه می‏دهد.

منابع مشابه

تخمین رواناب روزانه به کمک مدل نیمه مفهومی IHACRES در حوضۀ آبریز ناورود گیلان

تصمیم‌گیری در مورد مدیریت منابع آب و ساخت و بهره‏برداری از سازه‏های هیدرولیکی، مستلزم داشتن اطلاعات مطمئن دربارۀ میزان دبی جریان در حوضۀ آبریز است تا با توجه به دبی سیلاب طراحی بتوان تصمیم‏گیری کرد. بنابراین، بهره‏گیری از مدل‏های شبیه‏سازی فرایند بارش‌ـ روانابی که علاوه بر دقت خوب، به اطلاعات ورودی کمی نیز نیاز دارند، بااهمیت است. مدل IHACRES از مدل‏های نیمه‌مفهومی بارش‌ـ رواناب است که قادر است...

متن کامل

تحلیل عدم قطعیت متغیرهای مدل هیدرولوژیکی بارش-رواناب HEC-HMS با استفاده از روش GLUE در حوضه آبریز سد دز

این مطالعه، کاربرد روش عمومی عدم قطعیت تشابهات (GLUE) را برای واسنجی خودکار مدل معروف HEC-HMS نشان می‌دهد. برای این منظور روش GLUE جهت واسنجی مدلتوسعه‌یافتهHEC-HMS، برای حوضه سد دز در جنوب غرب ایران استفاده شد. از سه رخداد انتخاب‌شده اولین رخداد برای واسنجی مدل؛ سپس تمام رخدادها برای آنالیز عدم قطعیت و حساسیت توسط </str...

متن کامل

واسنجی خودکار مدل بارش- رواناب مفهومی ARNO

  شبیه‌سازی بارش- رواناب از محورهای اصلی هیدرولوژی است. در میان انواع مدل‌های بارش- رواناب، مدل­های مفهومی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، واسنجی مدل‌های مفهومی بارش- رواناب در دهه‌های اخیر به عنوان یک چالش مطرح بوده است. در این پژوهش مدل مفهومی بارش- رواناب ARNO با استفاده از الگوریتم ژنتیک، به واسنجی خودکار تجهیز شده است. این مدل از نوع پیوسته نیمه توزیعی بوده و در نقاط گوناگون ...

متن کامل

مقایسة روش های بهینه سازی فراکاوشی در تحلیل عدم قطعیت پارامترهای مدل مفهومی بارش- رواناب

مدل‏های بارش- رواناب برای محاسبة رواناب حاصل از بارش در یک حوضة آبریز به کار می‏روند. کاربرد موفقیت‏آمیز مدل‏های پیش‏بینی بارش- رواناب به نحوة واسنجی پارامترهای آن ها بستگی دارد. با وجود عمومیت این مدل‏ها، در صورتی که نتوان مقدار بهینه برای پارامترهای آن‏ها را با استفاده از واسنجی مدل به دست آورد، کاربرد آن مدل‏ها بسیار مشکل خواهد بود. تخمین مقادیر بهینه برای پارامترهای مدل بارش- رواناب دارای ع...

متن کامل

مقایسة روش‌های بهینه‌سازی فراکاوشی در تحلیل عدم قطعیت پارامترهای مدل مفهومی بارش- رواناب

مدل‏های بارش- رواناب برای محاسبة رواناب حاصل از بارش در یک حوضة آبریز به‌کار می‏روند. کاربرد موفقیت‏آمیز مدل‏های پیش‏بینی بارش- رواناب به نحوة واسنجی پارامترهای آن‌ها بستگی دارد. با وجود عمومیت این مدل‏ها، در صورتی که نتوان مقدار بهینه برای پارامترهای آن‏ها را با استفاده از واسنجی مدل به‌دست آورد، کاربرد آن مدل‏ها بسیار مشکل خواهد بود. تخمین مقادیر بهینه برای پارامترهای مدل بارش- رواناب دارای ع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 1

صفحات  223- 236

تاریخ انتشار 2020-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023